Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2019

Η Άποψή μας για την παράσταση “Αδελφές Παπέν” στο Θέατρο “Αγγέλων Βήμα”

Το έργο: Ο Ζενέ γράφει το 1947 το έργο του "Οι Δούλες" μετά από παράκληση του Louis Jouvet. Παραστάθηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς στο Theatre de L' Athenee. Το έργο όμως θύμιζε μια αληθινή ιστορία, αυτή της ειδεχθούς δολοφονίας της συζύγου και της κόρης του γνωστού Γάλλου δικηγόρου Lancelin από τις υπηρέτριες του. Όντως ο Ζενέ δεν αρνήθηκε ότι πηγή έμπνευσης του ήταν οι αδερφές Papin. Φέτος έχουμε την τύχη να δούμε για άλλη μια φορά το αριστούργημα του στο Θέατρο του Νέου Κόσμου αλλά κι ένα καινούργιο έργο, αυτό της Ανδρονίκης Αβδελιώτη. Εκεί βλέπουμε την πραγματική ιστορία αλλά και ότι συνέβη πριν και μετά το έργο του Ζενέ. Η Αβδελιώτη βασιζόμενη στα πρακτικά της δίκης, τις δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις της εποχής αλλά και όλα τα ψυχιατρικά άρθρα που δημοσιεύθηκαν με αφορμή τις διαβόητες αδερφές έγραψε ένα άκρως ενδιαφέρον νέο έργο. Εξαιρετική γραφή, με ξεκάθαρους χαρακτήρες. Παρουσιάζει τις ηρωίδες με ακρίβεια και ψυχραιμία. Σίγουρα θα μπορούσε να το αναπτύξει ακόμα περισσότερο αλλά έτσι κι αλλιώς αυτό το μονόπρακτο είναι ένα καλό δείγμα ότι και στην Ελλάδα έχουμε ενδιαφέρουσες νέες φωνές στην συγγραφή θεατρικών έργων.

Η ιστορία: Μετά από το χωρισμό των γονιών τους η Λέα και η Κριστίν Παπέν, μεγάλωσαν σε διάφορα γαλλικά ιδρύματα. Από έφηβες άρχισαν να εργάζονται σαν υπηρέτριες σε διάφορα σπίτια ευκατάστατων του Λε Μαν, προσπαθώντας πάντα να δουλεύουν μαζί. Από το 1926 δούλευαν πλέον για τον πλούσιο και παλαιότερο δικηγόρο της περιοχής Rene Lancelin, φροντίζοντας εκτός από αυτόν τη σύζυγό και την ενήλικη κόρη του. Στις 2 Φεβρουαρίου 1933 ο δικηγόρος θα συναντούσε την οικογένεια του σε φιλικό σπίτι, όπου τους είχαν καλέσει για να τους κάνουν το τραπέζι. Η μητέρα και η κόρη όμως δεν εμφανίστηκαν κι έτσι ο σύζυγός έτρεξε στο σπίτι του να δει τι συμβαίνει. Όταν έφτασε δεν μπόρεσε να μπει, επειδή η πόρτα ήταν κλειδωμένη από μέσα. Έβλεπε το φως του κεριού στο δωμάτιο των υπηρετριών αλλά καμία δεν του άνοιγε. Ο αστυνομικός που πήγε στο σπίτι και σκαρφάλωσε από τον πίσω τοίχο, όταν μπήκε στο σπίτι είδε τα πτώματα των δύο γυναικών που είχαν χτυπηθεί τόσο πολύ που ήταν σχεδόν αγνώριστα.

 Η παράξενη περίπτωση των αδερφών Papin, πάνω στην οποία ο Ζαν Ζενέ βάσισε την συγγραφή του έργου του "Οι Δούλες", είναι ξεχωριστή όχι μόνο για την συγκλονιστική βία της, αλλά επειδή και οι δράστες και τα θύματα ήταν γυναίκες. Η υπόθεση προσέλκυσε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης στην Γαλλία λόγω των εντυπωσιακά ακραίων χαρακτηριστικών της, του λεσβιασμού και της αιμομιξίας. Το κίνητρο για το έγκλημα δεν ήταν αρκετά ξεκάθαρο - ήταν απλά μια παραφορά ή ήταν η συνειδητή εκδίκηση δυο κοριτσιών της εργατικής τάξης κατά των αφεντικών τους;

Η Παράσταση: Στο θέατρο Αγγέλων Βήμα ανεβαίνει η παράσταση σε σκηνοθεσία της ίδιας της Ανδρονίκης Αβδελιώτη. Γρήγορη σκηνοθεσία αν και το ίδιο το έργο της ζητά από τους συντελεστές αρκετή ακινησία. Η Αβδελιώτη δεν φοβήθηκε την στατικότητα και με ψυχραιμία οδήγησε τον εαυτό της και τον θίασο σε πυρετώδεις ερμηνείες. Ήταν ξεκάθαρη η μετάβαση από το δικαστήριο, στην ανάκριση, στην μνήμη των δουλικών και στην φυλακή. Πολύ σωστά επέλεξε να παρουσιάσει τις αδερφές ως δυο εκ διαμέτρου αντίθετους χαρακτήρες που η μια συμπληρώνει την άλλη. Η αίσθηση που έχει το κοινό είναι ότι το έγκλημα έπρεπε να γίνει και από τις δυο. Ότι αυτή η πανίσχυρη γυναίκα είναι χωρισμένη στα δυο και μόνο όταν ενωθούν τα κομμάτια μπορεί αυτό το πλάσμα να γίνει επικίνδυνο. Πολύ σωστά δεν είδαμε μια αγιογραφία των ηρωίδων αλλά ούτε ένα κατηγορώ προς αυτές. Είδαμε μια ολιστική σκιαγράφηση των ηρωίδων. Τι οδήγησε αυτές τις γυναίκες στον φόνο. Όπως και στην πραγματικότητα έτσι και στο έργο η συνθήκες διαβίωσης, εργασίας μπορούν να φέρουν στο φως τα ζωώδη ένστικτα του ανθρώπου. Το έργο είναι τόσο εξοργιστικά σύγχρονο μιας και η κοινωνία που ζούμε είναι αρκούντως ανθρωποφαγική. Ευφυής ιδέα η ύπαρξη του ανακριτή. Είναι αυτός που ισορροπεί την ιστορία. Πολύ έξυπνα δεν είδαμε τον καλό - κακό μπάτσο αλλά έναν έξυπνο αστυνομικό που θέλει να εξιχνιάσει την υπόθεση που διέπραξαν άνθρωποι. Έναν αστυνομικό που ψάχνει στις ρωγμές των εγκληματιών για να βρει την αλήθεια και το κίνητρο. Η σκηνοθεσία επένδυσε στον ρυθμό του λόγου και στην αλήθεια των ηρώων. Στεγνές από δάκρυα οι αδερφές Papin αλλά αυτό είναι που προκάλεσε εσωτερικό σεισμό στην πλατεία και μας άφησε με το ερώτημα... τελικά είναι κακούργες ή υποχείρια της ζωής;  Λιτή σκηνογραφία που εξυπηρέτησε στο έπακρο την παράσταση. Σωστά κοστούμια, ενδεχομένως μια ομοιομορφία στην στολή των υπηρετριών να υπογράμμιζε ακόμα περισσότερο το αναπόφευκτο της μοίρας. Οι φωτισμοί έδωσαν πολύ σωστά τους χώρους του έργου και την κλειστοφοβική ψυχολογία των φυλακισμένων. Η μουσική βοήθησε κοινό και ερμηνευτές να μπουν στο κλίμα της παράστασης.

Ερμηνείες: Η Ανδρονίκη Αβδελιώτη ως Λέα ισορρόπησε την ηρωίδα της μεταξύ θύματος και θύτη. Ήταν ανατριχιαστικό να βλέπεις ένα άβουλο πλάσμα μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να βγάζει φονικά ένστικτα. Είδαμε τις δυο όψεις της ηρωίδας της, ένα ερωτηματικό αν τελικά ήταν το υποχείριο της αδερφής της ή ο εγκέφαλος. Κυρίαρχη των εκφραστικών της μέσων έπαιξε στην κόψη του ξυραφιού. Μια ολοκληρωμένη ερμηνεία. Η Μαίρη Άσπρου έδωσε έναν στακάτο χαρακτήρα στην ηρωίδα της. Μια μονοκόμματη γυναίκα που απλώς ακολουθεί την μοίρα της. Τραχιά αλλά εν τέλει παραδομένη στο γραμμένο της. Αν έλειπαν τα τεχνικά προβλήματα της ηθοποιού η παράσταση θα είχε απογειωθεί. Τέλος ο Γιώργος Ανδράκης είναι ο τέλειος εξισορροπιστής μεταξύ των δυο. Άψογος άμα τη εμφανίσει. Με χειρουργική ακρίβεια οδήγησε στην αποκάλυψη της δολοφονίας. Κατάφερε να περάσει τον ήρωα του από το καθήκον στο συναίσθημα. Προτίμησε να παίξει σε ημιτόνια και να υπογραμμίσει όταν έπρεπε. Ήταν ένας ανθρώπινος, επαγγελματίας ανακριτής. Αξίζει να δείτε την παράσταση μόνο και μόνο για την σκηνή της ανάκρισης. Εξαιρετικά γραμμένη αλλά και άψογα παιγμένη.

Εν κατακλείδι: Μια άκρως ερεθιστική ιστορία. Καλοκουρδισμένη παράσταση που σίγουρα θα σας πάρει μαζί της και θα σας προβληματίσει. Μέχρι 31/01 προλαβαίνετε να δείτε μια από τις λίγες ευχάριστες εκπλήξεις της σαιζόν.

Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση στον παρακάτω σύνδεσμο:  http://quintatheater.blogspot.com/2018/10/papin.html#more



Του Γιάννη Τζέμη, 16/1/19

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου