Η Άποψή μας για την παράσταση "Με λένε Έμμα" στο Σύγχρονο Θέατρο

Το έργο: Το έργο Με λένε Έμμα (πρωτότυπος τίτλος People, Places and Things) - του γνωστού μας στην Ελλάδα Βρετανού συγγραφέα Duncan Macmillan από τα έργα Πνεύμονες και Όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα - έκανε πρεμιέρα στο National Theatre στο Λονδίνο το 2015 και η μεγάλη του επιτυχία το οδήγησε την επόμενη χρονιά στο West End και το 2017 στη Νέα Υόρκη. Ο Duncan Macmillan δεν είναι ο πρώτος δραματουργός που έχει ως θέμα του έργου του τον εθισμό, το κάνει όμως με ζωντάνια. Είναι εξαιρετική απόφασή ο παραλληλισμός μεταξύ της αποκατάστασης ενός εξαρτημένου ατόμου και της θεατρικής διαδικασίας αλλά και να παρουσιάσει τη δράση μέσα από τα μάτια του εξαρτημένου.

Η ιστορία: Είναι η Έμμα, εξαρτημένη από τα  ναρκωτικά και το ποτό, που με το σήκωμα της αυλαίας την βλέπουμε να σπάει κατά τη διάρκεια της παράστασης του Τσεχωφικού Γλάρου και έπειτα η είσοδος της σε κλινική αποκατάστασης. Πρώτα έρχεται η αποτοξίνωση και στη συνέχεια η πιο δύσκολη φάση, της ομαδικής ψυχοθεραπείας, στην οποία η Έμμα βγάζει άμυνα και φυσικά η δυσκολία της ένταξής της είναι αρκούντως επικίνδυνη για την ομάδα. Μία πολύ ενδιαφέρουσα ειρωνεία του έργου είναι ότι το παιχνίδι ρόλων και η ψυχραιμία που απορρίπτει η Έμμα είναι παρόμοιες με αυτές που ζητάει το επάγγελμα του ηθοποιού. Αλλά ο Macmillan προσφέρει επίσης μια κριτική της ίδιας της κοινωνίας στην οποία ο εθισμός είναι εν μέρει μια απάντηση στο χάος που την περιβάλλει - το έργο διαπερνά τα πάντα από την πολιτική μέχρι τη θρησκεία. Μία από τις ερωτήσεις που θέτει ο συγγραφέας, καθώς η Έμμα αντιμετωπίζει την οικογένειά της και τις συνήθεις απορρίψεις του επαγγέλματός της, είναι ο τρόπος με τον οποίο η κοινωνία αντιμετωπίζει ανθρώπους απεξαρτημένους ή διαφορετικούς ή τον κάθε ένα από εμάς.

Η Παράσταση: Στο Σύγχρονο Θέατρο που ανέλαβε η Ομάδα Νάμα το έργο του Macmillan ευτύχησε στα χέρια της Ελένης Σκότη. Για άλλη μια φορά ανέβασε μια συναρπαστική παράσταση που παρασύρει το κοινό. Είναι σίγουρα η μοναδική στην Ελλάδα που μπορεί να καταφέρει οι ηθοποιοί της να παίζουν με τέτοια φυσικότητα. Θα πω κι εγώ, για πολλοστή φορά, ότι η αμερικανική νοοτροπία και εμπειρία της της έχουν δώσει αυτό το σκηνοθετικό οπλοστάσιο. Από την Σκότη δεν περιμένεις να δεις το διαφορετικό, είναι απόλυτα συνεπής σε αυτό που γνωρίζει και μπορεί και φυσικά το αποτέλεσμα είναι πάντα κάτι παραπάνω από εξαιρετικό. Σε μια απόλυτα ρεαλιστική σκηνοθεσία, με άψογο ρυθμό η παράσταση προσφέρει μια αληθινή φέτα ζωής. Η Σκότη είναι από τους πολύ λίγους σκηνοθέτες - δασκάλους που διαθέτουμε. Εδώ, είχε στα χέρια της μια εξαιρετική, άκρως θεατρική μετάφραση του Γιώργου Χατζηνικολάου (παλιότερα η Ομάδα Νάμα εξέδιδε προγράμματα με το κείμενο μέσα. Φέτος δεν υπήρχε ούτε δείγμα, μόνο ένα διαφημιστικό, κρίμα). Το σκηνικό του Γιώργου Χατζηνικολάου ήταν αυτό που έπρεπε. Εξυπηρέτησε την παράσταση με τις πολλαπλές αλλαγές χώρων χωρίς να κάνει φασαρία, λειτούργησε άψογα με τους φωτισμούς (Αντώνης Παναγιωτόπουλος). Η μουσική (Στέλιος Γιαννουλάκης) πολύ σωστά ήταν ηλεκτρονική ώστε να μπορέσουμε να αντιληφθούμε την μοναξιά της ηρωίδας που μέσα από τα ντεσιμπέλ προσπαθεί να ξεχάσει το κενό της. Το μεγάλο κατόρθωμα της σκηνοθέτιδος ήταν ότι όλοι οι συντελεστές ταξίδεψαν μαζί, με κοινό στόχο να ανεβάσουν μια εξαιρετική παράσταση και το κατάφεραν εκατό τοις εκατό.

Ερμηνείες: Τον ρόλο της Έμμα ερμήνευσε η Μαίρη Μηνά η οποία απ' ότι καταλαβαίνω είναι ανακάλυψη της Σκότη. Τι ελπιδοφόρο για το ελληνικό θέατρο να βλέπεις τόσο καλούς νέους ηθοποιούς. Άμεση, με φυσικότητα, άψογη τεχνικά, με απόλυτο έλεγχο του τι κάνει και τι λέει. Αυτό το αποτέλεσμα το πετυχαίνει ηθοποιός με εμπειρία ετών, με τίποτα πρωτάρης. Μας άφησε με το στόμα ανοιχτό. Δεν μπορώ να θυμηθώ ηθοποιό με το καλημέρα σας να δίνει αυτό το αποτέλεσμα. Τρέξτε να την δείτε είναι το λιγότερο. Θέλω οπωσδήποτε να την δω σε επόμενη δουλειά της και κυρίως με κάποιον άλλο σκηνοθέτη. Ερμηνεία για βραβείο. Ο υπόλοιπος θίασος είχε να ερμηνεύσει πολλαπλούς ρόλους. Η Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, αυτή η σπάνια ηθοποιός μας συνεπήρε στους τρεις διαφορετικούς ρόλους της. Όπως πάντα επιλέγει τον δύσκολο δρόμο της απλότητας. Εδώ μας άφησε άφωνους δημιουργώντας τρία διαφορετικά πρόσωπα αλλά σαν να συνέδεε αυτά τα τρία πρόσωπα κάτι. Το πρόσωπο της εξουσίας για την Έμμα είναι η μητέρα της και η Σακελλαροπούλου επειδή είναι ευφυής ηθοποιός με μια αόρατη κλωστή έδεσε την γιατρό και την "αρχηγό" του γκρουπ με τον τελικό ρόλο της, την μητέρα. Ο Χάρης Τζωρτζάκης από παράσταση σε παράσταση γίνεται ολοένα και καλύτερος. Εδώ σ' έναν ρόλο κομμένο και ραμμένο επάνω του φτιάχνει ένα πρόσωπο με αμεσότητα και ειλικρίνεια. Έναν άνθρωπο που προσπαθεί και ενδεχομένως στο τέλος να τα καταφέρει. Ένα αισιόδοξο πρόσωπο μέσα στην απελπισία της ζωής του. Ο Γιάννης Λεάκος ανήκει στην σπάνια κατηγορία των ηθοποιών που μπορεί ο σκηνοθέτης να τους πλάσει όπως πρέπει. Εδώ επιλέγει μια βραδυφλεγή ερμηνεία. Ένα πρόσωπο ήρεμο, ευαίσθητο που τα κατάφερε αλλά βαθιά μέσα του ξέρει ότι η ζωή θα του την κάνει κάποια στιγμή. Όλος ο θίασος (Κώστας Ξυκομηνός, Ανδρέας Κοντόπουλος, Ιωάννα Τζίκα, Μαρίτα Τζατζαδάκη, Έλενα Βακάλη, Λένα Μποζάκη) ήταν άψογα συντονισμένος. Μια παράσταση συνόλου. Είδαμε μια ομάδα να παίζει μαζί και αυτό δεν το βλέπουμε πολύ συχνά. Κάθε φορά που βγαίνω από παράσταση των Νάμα σκέφτομαι το ίδιο: Τι τυχερός που ήμουν τότε και πήγα κατά λάθος στον Φούρνο και είδα το Suburbia. Έκτοτε έχω δει σχεδόν τα πάντα.

Εν κατακλείδι: Αν έχετε δει δουλειά της Ομάδας Νάμα δεν περιμένετε κάποιον να σας πει να το δείτε. Κατά πάσα πιθανότητα το έχετε ήδη δει. Αν δεν έχετε πάει ποτέ να δείτε παράσταση τους... ε τότε το οφείλεται στην ψυχή σας.

Του Γιάννη Τζέμη, 16/1/19