-"Καίει ο ήλιος τα μεσάνυχτα;" είναι ο τίτλος του νέου σας βιβλίου. Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια για την ιστορία του;
Η ιστορία ξεδιπλώνεται ανάμεσα σε δυο διαφορετικούς κόσμους, στην Αθήνα και το Όσλο, από το 2004 μέχρι το 2017. Δυο διαφορετικές κουλτούρες, ο Βορράς και ο Νότος. Δυο σύγχρονοι άνθρωποι, ο Ορέστης και η Άννελι, ο καθένας με μια καλή ζωή στον τόπο του. Η έντονη ερωτική τους σχέση στο παρελθόν τελείωσε σύντομα και χωρίς εξηγήσεις. Μια προσωπική κρίση σήμερα και ένα παράξενο μήνυμα θα φέρουν προκλήσεις και διλήμματα. Κάτι πολύ μεγάλο έρχεται να τους ενώσει πάλι και ταυτόχρονα να γεννήσει απροσδόκητες συγκρούσεις: ένα μικρό παιδί που ορθώνει ανάστημα και διεκδικεί τη ζωή του. Κι ενώ αυτοί οι ήρωες θα παλεύουν να βρουν καινούργιες ισορροπίες στη ζωή τους, ένα συνταρακτικό γεγονός θα έχει συνέπειες που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί.
-Ο τίτλος του βιβλίου σας είναι λίγο αντιφατικός. Κρύβεται κάποια αλληγορία ή κάποιος συμβολισμός πίσω του;
Ο τίτλος ακούγεται σίγουρα αντιφατικός, όσο αντιφατικός όμως είναι για μας, τους ανθρώπους του Νότου, και ο πραγματικός ήλιος τις καλοκαιρινές νύχτες του Βορρά. Αυτό το παράξενο φαινόμενο που μαγεύει τον ήρωά μας στη Νορβηγία, όπως μάγεψε κάποτε και εμένα. Μεγαλύτερο βάρος ωστόσο έχει η συμβολική σημασία του τίτλου. Εκείνος ο νοητός ήλιος που μπορεί αναπάντεχα να ανατρέψει τα δεδομένα και να κάψει ζωές. Αλλά και να ζεστάνει γλυκά με το φως της αγάπης, επουλώνοντας παλιές πληγές.
Δύσκολο να ξεχωρίσω ένα ή δυο ερεθίσματα. Αυτό που συνέβη είναι η ωρίμανση μιας εσωτερικής ανάγκης να συνθέσω πολλές μικρές ψηφίδες από προσωπικές εμπειρίες και εντυπώσεις, αρχικά άσχετες μεταξύ τους, πλάθωντας μια εντελώς νέα ιστορία. Μια ιστορία που θα αναδεικνύει τη διαφορετικότητα Βορρά-Νότου, κάτι που έχω βιώσει και προσωπικά, μιας και έζησα στο Όσλο κάποιο διάστημα πριν από πολλά χρόνια ως νεαρή stagiaire. Ακόμη, θέλησα να αναδείξω πώς η δύναμη ενός μικρού παιδιού μπορεί να ορθωθεί πάνω από τις διαφορετικές νοοτροπίες και τις αποφάσεις των μεγάλων και να διεκδικήσει τη ζωή του. Τέλος, επηρεασμένη από πραγματικά γεγονότα, θέλησα να μιλήσω για τις μεγάλες ανατροπές που μπορεί να φέρει ένα τυχαίο γεγονός, απρόκλητο, ανελέητο και αδιάφορο για τις συνέπειες.
-Προσθέτετε δικά σας χαρακτηριστικά στους ήρωές σας ή βιωματικά στοιχεία στα βιβλία σας;
Δεν υπάρχει συγγραφέας που να μην ομολογεί ότι μέσα σε κάθε έργο του, κάτω από φαινομενικά άσχετους χαρακτήρες και καταστάσεις, υπάρχει πάντα μια καλά κρυμμένη αυτοβιογραφία του. Έτσι και σ’ αυτό το βιβλίο κρύβονται ψηφίδες από προσωπικές εμπειρίες, βιωματικά στοιχεία, τόποι, σκηνές και ακούσματα πολύ ιδιωτικά. Αλλά και οι κεντρικοί χαρακτήρες συχνά αντανακλούν πλευρές δικών μου ανθρώπων ή ακόμη και στοιχεία της δικής μου ταυτότητας. Μόνο που – ευτυχώς – αυτό δεν μπορεί να το ανακαλύψει συνήθως ο αναγνώστης. Αποτελεί ένα ιδιωτικό μυστικό του συγγραφέα.
-Το Τυχαίο παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή των ηρώων. Εσείς πιστεύετε στην τύχη ή θεωρείτε ότι μόνοι μας διαμορφώνουμε τη ζωή μας και τις επιλογές μας;
Η ζωή μας είναι σε μεγάλο βαθμό ο καθρέφτης των επιλογών μας. Αντανακλά τις ιδέες μας, τις αποφάσεις μας, τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα εμπόδια και τις προκλήσεις. Τις απαντήσεις που δίνουμε στα διλήμματα, αλλά και τον χρονισμό τους, την αλληλουχία τους. «Είμαι τυχερός» ή «άτυχος» είναι συχνά η πρόφαση πίσω από την οποία κρύβονται δικές μας προσπάθειες ή λάθη και παραλείψεις. Έρχονται, ωστόσο, κάποιες κρίσιμες στιγμές, όπου συμβαίνουν απροσδόκητα γεγονότα που δεν θα γινόταν να ελέγξεις. Είτε για καλό, είτε για κακό. Αυτή είναι και η αληθινή δύναμη του Τυχαίου που δεν υπολογίζει τις επιλογές και τις επιδιώξεις των ανθρώπων, τους οποίους έρχεται να αγγίξει. Μπορεί να είναι άδικο, σκληρό, αλλά έτσι είναι.
Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν να επιβάλω την αναγκαία παραγωγική πειθαρχία στον χρόνο μου, ίσως επειδή δεν βλέπω τη συγγραφή ως καθήκον ή «αποστολή», αλλά ως ένα θαυμάσιο ταξίδι. Η συγγραφή αυτού του βιβλίου μου πήρε περισσότερο χρόνο από όσο θα ήθελα, περίπου τρία χρόνια. Υπήρξαν αρκετά διαλείμματα στη συγγραφή, πότε με ταξίδια, πότε από άλλα, μάλλον ευχάριστα γεγονότα σχετικά με την οικογένεια. Όσον αφορά αυτήν καθ’ αυτήν την ιστορία, δυσκολεύτηκα και στενοχωρήθηκα από τον τρόπο με τον οποίο «συμπεριφέρθηκα» στην κεντρική μου ηρωίδα.
-Έχοντας ζήσει κάποιο διάστημα στη Νορβηγία θα θέλατε με την Άννελι να επιστρέψετε σε εκείνα τα χρόνια; Σας μοιάζει η Άννελι;
Η Άννελι είναι μια γυναίκα τόσο διαφορετική από εμένα! Γι’ αυτό και με ενθουσίασε η συγγραφική «συναναστροφή» μαζί της. Άλλη κουλτούρα, άλλα φυσικά χαρακτηριστικά, άλλες αντιδράσεις. Παρ’ όλα αυτά, μοιραζόμαστε ένα σωρό κοινά πράγματα κρυμμένα στις λεπτομέρειες της πλοκής. Περισσότερα από όσα θα περίμενα και εγώ η ίδια. Την αγάπη για το βιβλίο, την μαγεία των λέξεων πάνω στο χαρτί, την τελειομανία στο επάγγελμα, αλλά και στην καθημερινότητα. Ακόμη, τον προβληματισμό για το «σωστό και το λάθος». Και βέβαια την άνευ όρων αγάπη για το παιδί.
-Όταν ξεκινάτε να γράφετε έχετε προεπιλέξει την διαδρομή που θα ακολουθήσουν οι ήρωες σας ή η πορεία της γραφής και πιθανόν ερεθίσματα της καθημερινότητας την διαμορφώνουν;
Το βιβλίο αυτό ξεκίνησε στο μυαλό μου ως μια μικρή νουβέλα με πυρήνα το απρόοπτο που έρχεται να ταράξει την ισορροπία μιας ‘καλής ζωής’ και σε βάζει εμπρός σε απροσδόκητα διλήμματα. Όταν όμως οι ήρωες πήραν μέσα μου σάρκα και οστά, είδα ότι δεν μπορούσα να σταματήσω εκεί. Μετά από τον πρώτο σχεδιασμό, προχώρησα πιο αποφασιστικά στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου μυθιστορήματος και τότε ήρθε σαν φυσική συνέπεια και το τέλος. Στο επόμενο μου βιβλίο, ωστόσο, ακολουθώ έναν πιο οργανωμένο δρόμο, δουλεύοντας τους χαρακτήρες στη λεπτομέρεια τους και δομώντας την πλοκή βήμα-βήμα από την αρχή, πριν ακόμη αρχίσει η πραγματική συγγραφή.
-Πως νιώθετε όταν πρέπει να εγκαταλείψετε τους ήρωές σας;
Όταν βάζω τη λέξη "τέλος" σ' ένα μυθιστόρημα και εγκαταλείπω τους ήρωές μου νιώθω κάπως παράξενα. Τα συναισθήματα μου είναι αλήθεια πολύ ανάμικτα. Χαρά και ανακούφιση βέβαια επειδή μια επίπονη διαδικασία ολοκληρώθηκε. Ταυτόχρονα όμως και ένα "στερητικό" αίσθημα, η λύπη του αποχαιρετισμού αγαπημένων προσώπων, όπως και κάποιο κενό στο στομάχι. Δύσκολος ο τοκετός, αλλά και ο απογαλακτισμός. Έως ότου μια καινούργια ιδέα με συγκινήσει και με σπρώξει σε ένα νέο ξεκίνημα.
Η επαγγελματική μου σταδιοδρομία υπήρξε εξαιρετικά απαιτητική, αλλά και γενναιόδωρη. Έδωσα πολλά και πήρα πολλά. Ταξίδεψα πολύ, γνώρισα και συνεργάστηκα με ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, εργάστηκα πάντα με στόχους φιλόδοξους. Έφτασε όμως ο χρόνος που ένιωσα ότι είχε ολοκληρωθεί ένας μεγάλος κύκλος ζωής που καλό ήταν να κλείσει πριν αρχίσει να μπαγιατεύει. Ήταν πλέον καιρός να ανοίξει ένας καινούργιος. Ένας κύκλος που θα μου έδινε χρόνο και νέες ευκαιρίες, να κάνω άλλα πράγματα, διαφορετικά, όπως η συγγραφή. Κάτι που πάντα ήθελα να κάνω και ήξερα ότι μπορώ. Όσο για τη μοναχικότητα του συγγραφέα, σας διαβεβαιώ ότι δεν αισθάνομαι καθόλου μόνη. Με τόσους ήρωες, στους οποίους δίνω σάρκα και οστά με τη γραφή μου, αλλά και τόσους αληθινούς και αγαπημένους ανθρώπους γύρω μου, ο δρόμος μου είναι γεμάτος νέες εμπειρίες και επαφές. Ένας νέος δρόμος, μια νέα ζωή.
-Ποιά είναι τα στοιχεία εκείνα που κάνουν ένα βιβλίο "καλό βιβλίο";
Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ένας γενικός κανόνας για το «καλό βιβλίο». Υπάρχουν εξαιρετικά μυθιστορήματα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους, με άλλον τρόπο γραφής και εντελώς διαφορετικό ηχόχρωμα. Και όμως δεν μπορείς να μη τα θαυμάσεις. Πάντως ένα καλό βιβλίο οφείλει οπωσδήποτε να είναι γραμμένο σε σωστή, στρωτή γλώσσα. Ακόμη, σ’ ένα καλό βιβλίο δεν συναντάμε κλισέ, κάτι που βλάπτει σοβαρά την ποιότητα, έστω και αν η πλοκή είναι ενδιαφέρουσα. Κάτι άλλο που θεωρώ ότι σκοτώνει την ποιότητα είναι η πολυλογία για χάρη του όγκου, ο πλατειασμός που αδυνατίζει την ένταση του λόγου και «ξενερώνει» τον αναγνώστη. Οι ήρωες του καλού βιβλίου είναι πραγματικοί ανθρώπινοι χαρακτήρες, με ελαττώματα, αρετές και δυνατότητες, αλλά και το κάτι άλλο που τους κάνει ξεχωριστούς. Η ιστορία έχει πιστευτές ανατροπές και μια κλιμάκωση που κρατάει ζωντανό το ενδιαφέρον. Θα μπορούσα να παραθέσω πολλά ακόμη, αλλά θα έπεφτα στην παγίδα της φόρμουλας. Σε κάθε περίπτωση πάντως ένα καλό μυθιστόρημα δεν οφείλει να ακολουθεί κάποια εκδοτική «μόδα». Λέει απλά αυτά που θέλει να πει.
-Υπάρχουν σχέδια για νέο μυθιστόρημα;
Το νέο μου μυθιστόρημα βρίσκεται ήδη στα σκαριά, στη φάση του τελικού σχεδιασμού. Έχει προηγηθεί αρκετή έρευνα, αλλά χρειάζεται ακόμη λίγη προετοιμασία. Πρόκειται για ένα πολύ απαιτητικό εγχείρημα σε όρους πλοκής και έρευνας, μιας και θα διατρέχει τέσσερις γενιές αγγίζοντας μεγάλα θέματα, όπως τη μαζική μετανάστευση στην Αμερική στις αρχές του 20ου αιώνα, την εσωτερική μετανάστευση στην Αθήνα στις δεκαετίες ’50 & ’60, τις περίκλειστες μικρές κοινωνίες της ελληνικής επαρχίας. Όλη αυτή η διαδρομή θα περνάει μέσα από σκληρά μονοπάτια με νουάρ ατμόσφαιρα.
Περισσότερες πληροφορίες για το βιβλίο στον παρακάτω σύνδεσμο: http://quintatheater.blogspot.gr/2017/05/blog-post_95.html#more
Του Μπίκου Περικλή, 13/12/17
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου