Η Άποψή μας για την παράσταση “H Ζαριά”, του Peter Straughan στο Θέατρο “Αγγέλων Βήμα”.

Μαύρη Κωμωδία... Ο σύγχρονος Βρετανός συγγραφέας Peter Straughan έγραψε ένα “σκοτεινό” έργο, επιθυμώντας να παρουσιάσει ένα κατά τ΄άλλα δυσάρεστο θέμα με μια γερή δόση χιούμορ και σαρκασμού.  Και είναι μια σημαντική προσπάθεια, αυτή που γίνεται στο “Αγγέλων Βήμα”, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Θοδωρή Βουρνά, καταφέρνοντας να περάσει στο κοινό του τον πόνο και τη χαρά, ταυτόχρονα, και μετά πάλι τον πόνο.  Με σαφείς αναφορές στην εβραϊκή ταυτότητα, τον αντισημιτισμό και τον αμοραλισμό, το έργο σίγουρα είναι ευφυές με τον τρόπο που το παρουσιάζει ο Straughan και το μεταφέρει στο θεατρικό πλατό ο Βουρνάς.

Ο σκηνοθέτης κατάφερε να αποσπάσει πολύ θετικές κριτικές, καθώς και το απρόσκοπτο τελικό χειροκρότημα.  Ήταν προφανές ότι απέδωσε απόλυτα το κλίμα του βιβλίου του Straughan, επιλέγοντας σωστά τους συνεργάτες του επί σκηνής, αλλά και πίσω από αυτήν.  Με τις γρήγορες αλλαγές σκηνών (που ενίοτε αποβαίνουν παγίδα, εξαιτίας πιθανών καθυστερήσεων), απέφυγε το σύνηθες κρυανάλατο εφέ της μαύρης κωμωδίας, αποφέροντας το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.

Μέσα στο απόλυτα αντιφατικό σκηνικό τέχνης, σ΄ένα πορνογραφικό σινεμά, διαδραματίζονται κωμικοτραγικά γεγονότα.  Δύο ετεροθαλή αδέλφια, Εβραϊκής καταγωγής (ιδιοκτήτες του σινεμά) και οι δύο υπάλληλοί τους αναστατώνονται στην καθημερινότητά τους με την απροσδόκητη εμφάνιση ενός επικίνδυνου κακοποιού.  Ο πιο αδύναμος – ψυχικά και πνευματικά – της παρέας νοιώθει την υποχρέωση να τον απαγάγει με σκοπό τα λύτρα.  Θεωρεί ότι είναι ο μόνος τρόπος να βγάλει από τη δυσχερή οικονομική θέση τον αδελφό του κι όλους τους υπόλοιπους.  Ρισκάρει το αποτέλεσμα, “τζογάρει” επικίνδυνα και σκληρά (πιθανότατα για πρώτη φορά στη ζωή του) και η ενέργειά του αυτή πυροδοτεί τραγελαφικές καταστάσεις με απρόβλεπτα δυσάρεστο τέλος.

Με τη σωστή σκηνοθετική καθοδήγηση, τέσσερις φιγούρες συνυπάρχουν στη ζωή (και τη σκηνή), αλλά μάλλον “διασταυρώνονται” οξύμωρα σε παράλληλα σύμπαντα...  Κι ένας πέμπτος, που κυριολεκτικά ταράζει τη λιμνάζουσα ζωή τους.

Ο Μανώλης Κλωνάρης στο ρόλο του Ρούμπεν ήταν κορυφαίος, καθώς παράπεε με επιτυχία μεταξύ της απλούστατης ανθρώπινης λογικής και της απόλυτης στιγμιαίας παραφροσύνης.  Κατάφερε να συνδυάσει αποτελεσματικά το δικό του άκρως σοβαρό κι αρρενωπό φυζίκ, με το ελαφρώς σαλεμένο και φευγάτο μυαλό του Ρούμπεν.  Ήταν διασκεδαστικός και τρομακτικός ταυτόχρονα.  Έχουμε ξαναδεί τον Κλωνάρη και σε άλλες παραστάσεις, αλλά αυτή του η απόδοση, σε τόσο κόντρα ρόλο, ξεπέρασε – θεωρώ – κάθε προηγούμενη.

Εξαιρετικά ψυχαγωγικός ο Μπεκ του Τάκη Παρασκευόπουλου!  Ίσως να ήταν και η επιλογή του ρούχου (όλα τα κοστούμια ήταν εξαιρετικά από τις Αρετή Μουστάκα και Χριστίνα Πανοπούλου), αλλά δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε την προσπάθεια του Παρασκευόπουλου να δημιουργήσει έναν χαρακτήρα απολαυστικό, ενός ανθρώπου με χαμηλό κοινωνικό υπόβαθρο, αλλά επαρκέστατη αυτοπεποίθηση.  Οι πικάντικες εμπειρίες του ήταν μεν αστείες, αλλά το αβίαστο γέλιο των θεατών ήταν αποκλειστικά δική του επιτυχία.  Ενδεχομένως ο ρόλος να φαίνεται λίγο αβανταδόρικος, όμως είναι πολύ εύκολο να προκύψει ανιαρός, γραφικός και πιθανόν ακαλαίσθητος.

Συναισθηματικά αποστασιοποιημένος ο Ρέτζι του Μάριου Δερβιτσιώτη.  Ακριβώς ως όφειλε.  Ο Ρέτζι εθεωρείτο ο πολύ κακός χαρακτήρας του έργου, στρεβλωμένα ίσως, μιας και δεν είδαμε καμία ιδιαίτερα βίαιη αντίδρασή του στην παράσταση.  Ίσως μόνο λίγο “ενόπλως” απότομη και πάντα σε συνάρτηση με το ρόλο του Ρούμπεν και την έκβαση του έργου.  Ωραίο το στήσιμο του Δερβιτσιώτη.  Χωρίς υπερβολή.  Είναι ο κακός και το ξέρει.  Έχει δυναμική και βγάζει αυτόν τον απαιτούμενο υποβόσκοντα φόβο, που πυροδοτεί τις ενέργειες του Ρούμπεν.

Ο Γιώργος Μπανταδάκης ήταν εξαιρετικός στον ευμετάβλητο ρόλο του Μουν, του ταξιθέτη.  Από τη μία αφελής και φοβιτσιάρης κι από την άλλη ενδοτικός και συγκαταβατικός.  Ο Μπανταδάκης δεν παρασύρθηκε από την επιφανειακή ευκολία του ρόλου, αλλά διατήρησε τις ισορροπίες, τονίζοντας – όσο έπρεπε – αυτή την υπερβολική συστολή του συναισθηματικά ευάλωτου κι ασταθή Μουν.

Όσο για τον Μπεν, ο Αλέξανδρος Νταβρής πέτυχε το πολύ δύσκολο· από τη μία φαινόταν τρομοκρατημένος και πανικόβλητος κι από την άλλη ψύχραιμος και άχολος.  Ήταν αρκούντως σταθερός στην ερμηνεία του, ανάλογα πάντα με τις περιστάσεις.  Ωσάν “επιτυχημένος” επιχειρηματίας, ο Μπεν του Νταβρή διαχειρίζεται το παραλήρημα των υπολοίπων, εκφράζοντας τη μοναδική μάλλον λογική ερμηνεία στο ευρύ πλαίσιο του παραλόγου του κειμένου.

Ωραίο και το σκηνικό της Αρετής Μουστάκα, ταιριαστό κι ανάλογο του διαθέσιμου σκηνικού χώρου.  Πολύ καλός ο φωτισμός του Γιώργου Αγιαννίτη.  Μέσα από τον καπνό των τσιγάρων, το υπόφως και το παιχνίδισμα των σκιών αποδόθηκε η απαιτούμενη noire ατμόσφαιρα...

Εξαιρετικά ευχάριστη παράσταση!  Και μια καλή αφορμή για να μην ασχολούμαστε με τον “τζόγο”!  Δευτέρα και Τρίτη, στις 21.15, στο “Αγγέλων Βήμα”.  Κρίνεται απαραίτητο!

Της Βικτώριας Πέππα 15/11/2019