Συνέντευξη - Αναστασία Βούλγαρη

Η πρώτη μου επαφή με το έργο της Αναστασίας Βούλγαρη έγινε μέσα από το θεατρικό της έργο "Κάποιος να με φωνάξει" και αργότερα με το βιβλίο της "Το φως λιγόστεψε στην άκρη της πόλης".  Διαφορετικού ύφους μεταξύ τους αλλά με δυνατή γραφή και μια συγγραφέα που τολμά να αναμετράται με διαφορετικά ήδη και θέματα και να υφαίνει τις ιστορίες της και τους χαρακτήρες με δεξιοτεχνικό τρόπο.  Το νέο της έργο που ανεβαίνει στο Θέατρο Έαρ-Βικτώρια σε σκηνοθεσία του Γιώργου Χριστοδούλου ονομάζεται "Το τελευταίο παιχνίδι" είναι ένα σκληρό έργο με θέμα την ενδοοικογενειακή βία στην ελληνική επαρχία.  Με αυτή την αφορμή μιλήσαμε μαζί της για την παράσταση και για το νεοελληνικό θέατρο γενικότερα.

-«Το τελευταίο παιχνίδι» ονομάζεται το νέο σας έργο που παρουσιάζεται στο Θέατρο Έαρ Βικτώρια. Τι πραγματεύεται;
Δύο είναι τα κεντρικά θέματα του έργου: η ενδοοικογενειακή βία και το bullying. Βία, εκφοβισμός και κακοποίηση του διαφορετικού ανθρώπου, εκείνου που ξεχωρίζει, εκείνου που αρνείται να ζει στη μετριότητα με το κεφάλι σκυφτό.
Μία οικογένεια στην ελληνική επαρχία του χθες και του σήμερα. Ένας σκληρός πατριαρχικός πατέρας, θύτης και θύμα ταυτόχρονα, μία μητέρα η οποία υπομένει τον βάναυσο άντρα της και αγαπάει πολύ τα παιδιά της, τα οποία έχουν χαράξει το καθένα διαφορετικό δρόμο στη ζωή τους. Τέλος, μία φοβική και υποκριτική κοινωνία, που γνωρίζει αλλά σωπαίνει.
Το έργο πραγματεύεται, ακόμη, τη συνεχή διαπάλη τού καλού με το κακό. Εν προκειμένω, το καλό είναι ο αγώνας για την απελευθέρωση του Ανθρώπου, η ομορφιά, η αγάπη, η αποδοχή της διαφορετικότητας, η συμπόνια, η ενσυναίσθηση, η δικαιοσύνη και κακό είναι το μίσος, ο κυνισμός, ο ρατσισμός, η βία. 

-Πώς προέκυψε η συγγραφή του; Είναι βιωματικό ως προς ένα σημείο;
Καθόλου βιωματικό. Εμπνεύστηκα από πραγματικές ιστορίες ανθρώπων που τους γνώρισα και τους αγάπησα, αλλά και από γεγονότα που συνέβησαν στην ελληνική κοινωνία και δημοσιοποιήθηκαν.

-Τα πρόσωπα που εμφανίζονται στο έργο υπήρχαν στο μυαλό σας από την αρχή της δημιουργίας του;
Πρώτα μου αποκαλύφθηκε η μάνα και ο μικρότερος γιος της και μετά εμφανίστηκαν στο μυαλό μου τα υπόλοιπα πρόσωπα.

-Έχει αλλάξει η ελληνική κοινωνία ως προς κάποια στερεότυπα (όπως αυτά που περιγράφετε στο έργο) ή ως προς την κατανόηση της διαφορετικότητας των μελών της;
Θα ήμουν απόλυτη αν απαντούσα με ένα «ναι» ή με ένα «όχι», γιατί δεν έχω συνολική εικόνα της ελληνικής κοινωνίας ως προς αυτό. Μπορώ να πω, όμως, ότι η εξέλιξη μιας κοινωνίας προς μία δημοκρατική προοδευτική κατεύθυνση σε αυτά τα θέματα είναι ευθέως ανάλογη της δημοκρατικής προόδου σε όλα τα επίπεδα: πολιτισμικό, κοινωνικό, οικονομικό, εκπαιδευτικό κλπ.

-Αν προσπαθούσατε να εντοπίσετε ένα στοιχείο που να διαφοροποιεί το «Τελευταίο παιχνίδι» σε σχέση με τις προηγούμενες δουλειές σας πού θα επικεντρωνόσασταν;
Ομολογώ ότι όταν έγραφα το έργο αισθανόμουν ότι περπατούσα πάνω σ’ ένα τεντωμένο σκοινί, αλλά μου άρεσε αυτή η πρόκληση.

-Πόσο σκληρό είναι το ανέβασμα του έργου;
Αισθάνομαι πολύ τυχερή, γιατί συνεργάζομαι με τον Γιώργο Χριστοδούλου και με εξαιρετικούς ηθοποιούς, οι οποίοι εργάσθηκαν σκληρά, με επαγγελματισμό, με αγάπη και σεβασμό. Η συνεργασία μαζί τους μου δίνει μεγάλη χαρά. Τι άλλο να θελήσω; 

-Θα νικήσει κάποτε η ομορφιά;
Θα νικήσει όταν ο Άνθρωπος απαλλαγεί από τους αρχέγονους φόβους του. Από εκείνους τους φόβους που τον δηλητηριάζουν και τον εξωθούν να γίνεται θηρευτής.
Η ομορφιά θα νικήσει, όταν ο Άνθρωπος, απαλλαγμένος από τους φόβους του, αποφασίσει να τιμήσει τη δωρεά της ζωής και να σεβαστεί τη φύση.

-Σας αρέσει περισσότερο να γράφετε ποίηση ή θέατρο;
Και τα δύο μου αρέσουν. Ζω και δημιουργώ πραγματικά μόνον όταν γράφω.

-Τα τελευταία χρόνια δημιουργούνται πολλά φεστιβάλ νέων θεατρικών συγγραφέων. Πιστεύετε ότι έχουμε ανάγκη από τόσους πολλούς νέους συγγραφείς και τόσα πολλά νέα έργα;
Μου αρέσουν τα φεστιβάλ και είναι καλό που γίνονται. Οι Έλληνες, διαχρονικά, είμαστε πολυγραφότατος λαός και μας αρέσει να εκφραζόμαστε μέσα από τις τέχνες. Σκεφθείτε ότι σε έντεκα εκατομμύρια πληθυσμό έχουμε δεκάδες χιλιάδες καλλιτέχνες. Τι πλούτος! Το ζήτημα, όμως, δεν είναι αν έχουμε ανάγκη από τόσους πολλούς νέους συγγραφείς, αλλά αν υπάρχει η κατάλληλη πολιτιστική πολιτική, ώστε η κοινωνία να έρθει σε επαφή με τα νέα έργα και  να αναπτυχθεί ένας γόνιμος διάλογος μεταξύ των συγγραφέων και του κοινού. Όταν και εάν αναπτυχθεί κάποτε ένας τέτοιος διάλογος, τότε η κοινωνία θα δείξει τι έχει ανάγκη.

-Πόσο έχει αλλάξει το νεοελληνικό θέατρο τα τελευταία χρόνια;
Νομίζω ότι το νεοελληνικό θέατρο δεν είναι ένα και ενιαίο. Υπάρχουν πολλές απόψεις, ιδέες και αντιλήψεις για το θέατρο. Υπάρχει και η ελληνική αντίληψη, και η μετανεωτερική, και η καταναλωτική αντίληψη κλπ. Όμως, η κρίση δημιούργησε την ανάγκη για στροφή σε έργα κοινωνικού περιεχομένου, αλλά και σε έργα με πιο ποιητικό λόγο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Πληροφορίες για την παράσταση στον παρακάτω σύνδεσμο: http://quintatheater.blogspot.gr/2017/12/blog-post_97.html

Του Μπίκου Περικλή, 18/1/18